Bijzondere monumenten in Harlingen

Redactie Harlingen Welkom aan Zee

Harlingen kent een rijke historie als enige Friese zeehavenstad. En die historie is overal terug te zien. Dankzij het beschermde stadsgezicht en de vele inwoners en vrijwilligers die zich inzetten voor het herstel en behoud van de ruim 600 monumenten, kun je je als bezoeker even terug in de tijd wanen.

Van pakhuis tot woonhuis

Een groot deel van het Havenkwartier was tot 1909 in het bezit van de familie Wiarda. In 1805 woont ene Ids Wiarda, een telg uit het geslacht van zeehandelaren en makelaars, op het adres Zuiderhaven 26. Hij koopt in januari 1833 een huisje in de Zuiderstraat 22. In 1868 werden de pakhuizen 32 en 34 op de Zuiderhaven aangekocht en in 1870 het pakhuis Zuiderhaven 28. In de volgende jaren kocht de familie in de Zuiderstraat de panden 14, 16, 18 en 20. Ook enkele huisjes in de Zuidersteeg en de Dwarssteeg kwamen in hun bezit. Zo kwam de familie in het bezit van de tuinen en erven. Zo ontstaat de mogelijkheid om een grote 'plaziertuin' te realiseren. Een tuin met een theehuis, volières met o.a. wildzang en een grote vijver met fonteinen. Er werden wandelpaden aangelegd, bomen en struiken gepland. De ingang van de tuin bevond zich aan de kant van de Zuiderhaven.

Na het overlijden van J.N. Wiarda worden zijn bezittingen te koop aangeboden. Ook het wagenhuis 'Moscou', wat gebruikt werd voor de paarden, in de Zuiderstraat 16. Dit pandje is tot 2012 in gebruik geweest als pakhuis o.a. voor de firma Lichtendal, aannemer Nauta en de visserman Sjoerd de Wit. De Wit gebruikt het pakhuis voor opslag van visnetten en ander vistuig-benodigdheden, wanneer hij in 2012 stopt met vissen besluit hij het pakhuis te verkopen. De koper maakt van het pakhuis een woning.

'''t Admiraels Huys''

Op Noordijs 15, in de binnenstad van Harlingen, staat een pand die voor veel Harlingers bekend staat als het voormalige politiebureau. Echter is de historie nog uitgebreider dan dat. Dit huis is afkomstig uit de 18e eeuw, maar is een samenstelling van huizen die terug zijn te herleiden naar de 16e eeuw. Er hebben verschillende families in gewoond, maar de meest toonaangevende bewoners waren toch vice-admiraal Adriaan van der Straten (1773-1838) en Margaretha Fontein (1779-1869). Aan hem heeft het huis de huidige naam te danken.

Anno 2021 heeft het pand namelijk een hele andere bestemming. Maak kennis met 't Admiraels Huys, een Bed & Breakfast waar je zorgeloos kan verblijven tijdens een bezoek aan de stad. Je hebt de keuze uit twee verschillende kamers met eigen voorzieningen. Deze zijn allebei ingericht in een unieke style, waarbij rekening is gehouden met het behoud van historische waarde. Hoge plafonds met de originele plafond schilderij uit omstreeks 1752 geven het interieur een unieke sfeer. Een bijzondere overnachting in het historisch hart van Harlingen.

Lees meer

“Ut huus met ut gouden stoepke”

“Buurfre was altijd aan het schrobben en poetsen. En een paar keer per week werd de stoep gedaan. We mochten er niet spelen en als we er speelden werden we weggejaagd.” Zo kreeg het pand aan de Jan Ruurdstraat 3 al gauw de naam “ut huus met ut gouden stoepke”.

Buurfre, dat was mevrouw Grietje Wiersma-de Vries die tot 1986 in het huis woonde. Na die tijd heeft er niemand meer in het pand gewoond en als je de woning betreedt waan je jezelf in de dertiger jaren van de vorige eeuw.

Binnen is de tijd stil blijven staan. Alles is zo gelaten na het vertrek van van mevrouw G.Wiersma. We zien zo een uniek beeld van vertrekken, kelders, kasten, opgangen, bedsteden en tussenzolders. Zo uniek dat de huidige eigenaars Martin van Slooten en Kathleen Beekman mogelijkheden zoeken om er een museum van te maken. Ondertussen doen ze al rondleidingen en is het pand een kijkje waard.